Môi trường ánh sáng trên không nguy hiểm như thế nào?
Tăng cường bức xạ tia cực tím ở độ cao
Trên mặt đất, bầu khí quyển đóng vai trò như một tấm lọc tự nhiên, giúp hạn chế phần lớn bức xạ từ Mặt Trời. Nhưng khi bay lên cao – đặc biệt là ở độ cao hành trình khoảng 10.000m – lớp khí quyển trở nên mỏng, và tia UV có thể tăng mạnh đến 15–20 lần so với bình thường.
Cứ mỗi 1.000 feet, mức độ bức xạ UV lại tăng thêm khoảng 5%. Điều đó có nghĩa là phi công phải đối mặt với bức xạ UV cực mạnh trong mỗi chuyến bay – tác nhân gây tổn thương võng mạc, đục thủy tinh thể và nhiều bệnh lý mắt nguy hiểm khác.
Hiện tượng chói sáng và mỏi mắt do phản xạ ánh sáng
Ngoài tia UV, ánh sáng phản chiếu từ tầng mây, mặt tuyết hay mặt nước ở dưới cao độ cũng khiến phi công dễ bị lóa mắt. Đặc biệt, khi máy bay di chuyển hướng về Mặt Trời, khả năng quan sát có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng nếu mắt không được bảo vệ đúng cách.
Kính râm giúp gì cho phi công?
Bảo vệ mắt khỏi tia cực tím (UVA, UVB)
Kính râm đạt chuẩn giúp loại bỏ đến 99–100% tia UV, ngăn ngừa các bệnh lý mắt nguy hiểm khi tiếp xúc ánh sáng mạnh trong thời gian dài.
Giảm chói, tăng khả năng quan sát
Kính giúp mắt thoải mái khi phải tiếp xúc với ánh sáng gắt, giúp phi công duy trì tầm nhìn ổn định cả trong điều kiện ánh sáng thay đổi liên tục.
Hạn chế mỏi mắt và giữ sự tập trung
Việc điều tiết mắt liên tục trong môi trường sáng mạnh dễ gây mỏi mắt, đau đầu và giảm khả năng xử lý tình huống. Kính râm chất lượng cao giúp giảm thiểu điều này, từ đó nâng cao hiệu quả bay.
Tiêu chuẩn chọn kính râm cho phi công
Chống tia UV tuyệt đối
Tròng kính cần đảm bảo chống 100% tia UVA và UVB, không chỉ đơn thuần là kính màu tối. Đây là yếu tố quan trọng hàng đầu với kính phi công.
Không sử dụng tròng phân cực (polarized)
Mặc dù kính phân cực rất tốt cho người đi đường, nhưng nó lại gây hại trong buồng lái vì có thể khiến phi công không nhìn rõ màn hình LCD hay mặt đồng hồ kỹ thuật số.
Màu tròng trung tính
Phi công nên sử dụng tròng kính màu xám, nâu sẫm hoặc xám xanh – những gam màu giúp giữ nguyên màu sắc thật, không làm sai màu tín hiệu hoặc cảnh vật.
Mức độ truyền sáng hợp lý
Tròng kính không nên quá tối. Tỷ lệ truyền sáng lý tưởng là từ 15–30% ánh sáng lọt qua, đảm bảo vừa chống chói, vừa giúp quan sát được thiết bị trong khoang lái.
Chất lượng tròng kính cao cấp
Kính phi công cần đạt tiêu chuẩn quang học nghiêm ngặt: không biến dạng hình ảnh, không gợn sóng, phủ lớp chống trầy, chống phản xạ mặt trong và ngoài
Kính râm trong buồng lái: Một thiết bị bắt buộc vì an toàn
Không phải để “ngầu” – mà để giữ thị lực ổn định
Nhiều người cho rằng phi công đeo kính râm để… trông cool hơn. Nhưng thực tế, đó là thiết bị bảo hộ chuyên dụng, giúp bảo vệ mắt khỏi ánh nắng khắc nghiệt và giữ cho tầm nhìn luôn rõ ràng trong quá trình điều khiển máy bay.
Không có kính râm hỗ trợ, phi công rất dễ bị lóa mắt khi bay vào vùng có ánh sáng mạnh hoặc phản chiếu từ mây trắng. Thậm chí chỉ vài giây mất tầm nhìn cũng có thể gây nguy hiểm nghiêm trọng ở tốc độ bay cao.
Duy trì sự tập trung và hiệu suất làm việc
Ngoài giảm chói, kính râm còn giúp tránh hiện tượng mỏi mắt – điều thường gặp khi phải nheo mắt liên tục. Với chuyến bay kéo dài hàng giờ, một cặp kính râm phù hợp giúp phi công duy trì sự tỉnh táo, giảm căng thẳng và tăng khả năng phản xạ.
Tròng kính chuyên dụng còn đảm bảo không làm sai lệch màu sắc, giúp phi công dễ dàng đọc được màn hình, đồng hồ và tín hiệu đèn trong khoang lái.
Được thiết kế riêng cho môi trường hàng không
Không phải loại kính nào cũng dùng được khi bay. Kính phi công phải đáp ứng nhiều tiêu chuẩn khắt khe:
Chống 100% tia UV (UVA & UVB)
Không phân cực (để không gây tối hoặc sai màu màn hình LCD)
Tròng kính màu trung tính như xám hoặc nâu sẫm
Mức hấp thụ ánh sáng khoảng 70–85% (vừa đủ tối, không làm mất chi tiết)
Chất lượng quang học cao, không méo hình, không gây lóa từ mặt trong
