Khi đi đo mắt hoặc làm kính, bạn có thể từng thắc mắc: “Tại sao đơn kính chỉ có các số như 0.25, 0.50, 0.75, mà không thấy số lẻ như 0.3 hay 1.7?” Liệu có phải mắt người không bao giờ bị cận số lẻ, hay còn lý do kỹ thuật nào khác? Hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn trong bài viết dưới đây.
Độ cận là gì?
Khái niệm độ cận trong nhãn khoa
Độ cận – hay còn gọi là độ khúc xạ âm – là chỉ số thể hiện mức độ suy giảm thị lực do cận thị. Nó được đo bằng đơn vị diop (D), càng âm thì mắt càng cận nặng.
Phân loại độ cận theo chỉ số
– Cận nhẹ: từ -0.25D đến -2.00D
– Cận trung bình: từ -2.25D đến -4.75D
– Cận nặng: từ -5.00D trở lên
Dựa vào độ cận đo được, bác sĩ sẽ đưa ra chỉ định kính phù hợp, đảm bảo người đeo nhìn rõ mà không gây mỏi mắt.
Có hay không độ cận số lẻ?
Trên đơn kính, tại sao thường thấy 0.25, 0.50, 0.75, 1.00…?
Trong thực tế, độ cận được ghi nhận theo bội số của 0.25 diop. Đây là mức bước nhảy nhỏ nhất mà tròng kính thương mại có thể gia công và hiệu chỉnh. Do đó, bạn sẽ không thấy những con số như 0.3D, 0.4D hay 1.7D xuất hiện trên đơn kính.
Giải thích về giới hạn kỹ thuật của tròng kính
Máy đo mắt hiện đại hoàn toàn có thể ghi nhận độ khúc xạ cực kỳ chính xác, ví dụ: -1.62D. Tuy nhiên, các hãng sản xuất tròng kính chỉ cung cấp các mức tiêu chuẩn: -0.25, -0.50, -0.75, -1.00… Điều này là do giới hạn trong quy trình mài, đúc tròng, cũng như nhằm đồng bộ hoá thiết kế quang học, giúp kính hoạt động ổn định trên mọi gọng.
Độ chính xác “số lẻ” được làm tròn như thế nào?
Khi độ đo mắt không rơi đúng vào bội số của 0.25D, chuyên viên nhãn khoa sẽ làm tròn lên hoặc xuống, dựa vào:
– Thị lực thực tế của từng mắt
– Độ nhạy cảm với ánh sáng và điều tiết
– Tình trạng mỏi mắt khi điều chỉnh
Ngoài ra, trong các dòng kính cao cấp như phi cầu hoặc cá nhân hoá (freeform), kỹ thuật mài tròng có thể bù đắp phần sai số nhỏ để mang lại trải nghiệm thị lực tốt hơn.
Các yếu tố ảnh hưởng đến việc chọn độ kính
Thị lực thực tế và mức độ nhạy cảm của người đeo
Một số người rất nhạy với sự thay đổi nhỏ về độ, nên bác sĩ sẽ ưu tiên đo chính xác và tư vấn kỹ lưỡng. Ngược lại, nếu bạn cảm nhận thị lực không khác biệt nhiều giữa 0.50 và 0.75D, có thể chọn mức gần đúng để thoải mái hơn khi đeo.
Mục đích sử dụng kính
Nếu bạn cần kính để lái xe ban đêm hoặc làm việc chi tiết trong thời gian dài, độ kính nên ưu tiên độ rõ nét cao. Nhưng nếu chỉ dùng kính khi đọc sách hoặc sinh hoạt thông thường, sự sai lệch nhỏ trong làm tròn không ảnh hưởng nhiều.
Loại tròng kính và công nghệ mài
– Kính tiêu chuẩn: chỉ gia công theo bước 0.25D
– Kính kỹ thuật số cá nhân hóa: có thể tinh chỉnh vi điểm trong thiết kế tròng, giúp cảm giác đeo tự nhiên hơn
– Kính phi cầu: cải thiện chất lượng hình ảnh và vùng nhìn biên, hạn chế méo ảnh, tăng độ chuẩn xác khi cần
Khi nào nên đo và kiểm tra lại độ cận?
Những dấu hiệu cần đo lại mắt
– Nhìn mờ khi đeo kính cũ
– Đau đầu, nhức mỏi mắt, khó tập trung
– Cảm thấy kính không còn “vừa mắt” như trước
– Mắt điều tiết chậm, đặc biệt khi làm việc máy tính nhiều
Thông thường, người cận thị nên đo lại mắt sau mỗi 6–12 tháng, nhất là người dưới 25 tuổi – khi độ cận còn dễ tăng.
Lưu ý khi đo mắt tại cửa hàng kính
– Nên chọn nơi có máy đo hiện đại và chuyên viên nhãn khoa trực tiếp kiểm tra
– Không nên chỉ dựa vào máy đo tự động mà bỏ qua test bảng thị lực
– Đo trong điều kiện ánh sáng tiêu chuẩn, nghỉ mắt ít nhất 10 phút trước khi kiểm tra
